Onderzoekers en artsen van de KU Leuven en UZ Leuven hebben de handen in elkaar geslagen om het mechanisme van het coronavirus te ontrafelen, het effect ervan op de mens te begrijpen en genezende behandelingen uit te testen op patiënten. Met een ruime patiëntengroep van bijna 160 COVID-19-patiënten op de corona-afdelingen en meer dan 50 COVID-19-patiënten op intensieve zorg kan UZ Leuven wetenschappelijk relevante klinische studies op internationaal niveau uitvoeren.
“In het Rega-instituut worden in sneltempo grote aantallen moleculen gescreend op hun mogelijke werkzaamheid”
Antivirale middelen bij niet-intensieve patiënten
Onderzoekers van het Leuvense Rega-instituut onder leiding van professor Johan Neyts identificeerden in het laboratorium verschillende moleculen die het COVID-19-virus afremmen. Zorgvuldig uitgevoerde, gerandomiseerde klinische studies moeten nu uitwijzen of patiënten die zo’n geneesmiddel toegediend krijgen sneller herstellen en minder snel op intensieve zorg terechtkomen dan patiënten die het middel niet kregen. Prof. Johan Neyts, viroloog aan de KU Leuven: “In het Rega-instituut worden in sneltempo grote aantallen moleculen gescreend op hun mogelijke werkzaamheid tegen SARS-CoV-2. Eens een voldoende krachtige werkzaamheid in vitro is aangetoond, kunnen de meest veelbelovende middelen getest worden bij patiënten.”
Prof. Neyts vult aan: “Al moeten we ook voorzichtig blijven. Het is niet omdat een molecule het virus remt in het labo, dat het ook effectief werkzaam is bij mensen. Daarom is er een grote nood aan kwaliteitsvolle klinische studies bij patiënten.” UZ Leuven voert de studies uit in samenwerking met andere Belgische universitaire en algemene ziekenhuizen .Patiënten en onderzoekers communiceren tijdens deze studie via de telefoon of het scherm aan het bed van de patiënt.
Onderzoek van het afweersysteem bij patiënten intensieve zorg
Patiënten bij wie het virus zwaarder toeslaat, kunnen ernstige ontstekingen en littekenweefsel op de longen krijgen. Die longbeschadiging is duidelijk te zien op een CT-scan en is het gevolg van een hevige immuunreactie van het lichaam. Als natuurlijke reactie probeert het lichaam de virale infectie op te ruimen, maar datzelfde immuunsysteem zorgt ook voor schade in de longen en daarna in het hele lichaam.
“Duizenden wetenschappers over heel de wereld werken de klok rond om de zwakke plekken van het virus te vinden.”
In die fase komen patiënten vaak op intensieve zorg terecht en moeten er, naast antivirale middelen, ook ontstekingswerende geneesmiddelen ingezet worden die het immuunsysteem tijdelijk temperen. Prof. dr. Joost Wauters, intensivist in UZ Leuven: “Duizenden wetenschappers over heel de wereld werken de klok rond om de zwakke plekken van het virus te vinden. Eenmaal die zwaktes bekend zijn, is het belangrijk om te onderzoeken bij patiënten of we de zwakheden ook effectief kunnen gebruiken en zo de overleving van patiënten verbeteren. We beginnen stukje bij beetje te begrijpen hoe de COVID-infectie verloopt, vertrekkende van het virus bij niet-kritieke patiënten tot bij coronapatiënten op intensieve zorgen.”
Daarvoor moet het juiste immuunprofiel van een patiënt gekend zijn. Op de COVID-19-afdelingen van UZ Leuven is een studie gestart met de naam CONTAGIOUS, waarbij hoogtechnologische apparatuur het immuunprofiel van patiënten op een snelle manier kan bepalen. “De juiste immuunreactie kennen van kritieke patiënten en ingrijpen op de afweerreactie van het lichaam is essentieel in de strijd tegen corona”, aldus dr. Wauters.