We kunnen er niet meer om heen. Artificiële intelligentie (AI) is overal. Een thesis laten schrijven, deepfakes maken en computerprogramma’s coderen: het is helemaal geen ver-van-ons-bedshow meer. Maar wat als we AI nu eens gebruiken om te koken? Krijg je dan wat lekkers?
Zo’n gek idee is dat niet. De Nieuw-Zeelandse supermarktketen Pak ’n’ Save ontwikkelde vorig jaar zelfs een app die op basis van AI maaltijden voorstelt aan de gebruiker met als doel verspilling tegen te gaan. De gebruiker voert ingrediënten in die men reeds in huis heeft en de bot komt met een creatieve oplossing. Op het eerste gezicht lijkt de app doeltreffend en praktisch, maar al snel merkten gebruikers dat de app soms wel heel vreemde recepten genereerde. Zo klinkt een ‘oreo-groenteroerbak’ niet erg smakelijk.
Maar wat zou er gebeuren wanneer je oneetbare dingen aan de lijst met ingrediënten toevoegt zoals pakweg bleekmiddel? Niets goeds, zo blijkt. Zo kwam de app met een recept voor chloorgas op de proppen – netjes gepresenteerd als een ‘aromatische watermix’. De app gaf echter geen waarschuwing dat chloorgas dodelijke longschade kan veroorzaken.
De AI-chats die wij getest hebben – ChatGPT en Bard – schotelden ons geen recept voor toen we ze om een gerecht met bleekmiddel vroegen. “Ik moet zeggen dat bleekmiddel niet geschikt is om te gebruiken in een voedselbereiding”, zegt ChatGPT. Ook Bard trapt niet in de val.
We mogen er dus van uitgaan dat de fouten die optraden in de Nieuw-Zeelandse app een tijdelijke kwestie zijn. Hoe dat komt? Grotere systemen die getraind zijn op meer data laten zich niet zo gemakkelijk om de tuin leiden wanneer gebruikers met ongebruikelijke verzoeken komen.
Om onze vermoedens te bevestigen – namelijk dat zowel ChatGPT als Bard betrouwbare bronnen zijn bij het koken – stelden we nog een, misschien iets ludiekere, vraag aan de bots: “Welk gerecht kan ik maken met tandpasta?”
Opnieuw niet raak. Beide AI-chats raden af om met tandpaste te koken.
Risotto alla GPT
De beste test is natuurlijk om zelf eens een gerecht klaar te maken aan de hand van een AI-toepassing.
Na lang wikken en wegen besloten we iets te maken wat we nog nooit gemaakt hadden: risotto.
ChatGPT stelde ons dit recept voor:
Op het eerste gezicht leek het niet heel moeilijk, maar misschien nogal saai. We stelden ChatGPT daarom de volgende vraag: “Welke groenten kan ik toevoegen aan dit gerecht?”
Het recept was vrij eenvoudig te volgen en het was een pluspunt dat we bijkomende vragen konden stellen tijdens het koken; een optie die je niet hebt bij een normale website met recepten. Daarnaast kan je het gerecht helemaal personaliseren, als je maar de juiste vragen weet te stellen.
ChatGPT of Bard?
Na enkele pogingen met zowel ChatGPT als Bard ondernomen te hebben, merken we dat beide systemen een gevarieerd aanbod aan gerechten kunnen voorstellen. Wat ons opviel bij Bard, is dat het systeem iets trager werkt, al gaat het hier slechts om enkele seconden. Daarnaast voorziet Bard wel foto’s bij de gerechten, iets wat bij ChatGPT niet mogelijk is. Sommige foto’s lijken echter geen meerwaarde te geven aan het recept.
Zo verscheen er bijvoorbeeld een foto van een oven wanneer het recept de volgende instructie geeft: “Verwarm de oven voor op 180 graden Celsius.” Ook een foto van een fles olijfolie van Albert Heijn die verschijnt wanneer je de olijfolie moet verhitten in de pan, vinden we eerder irrelevant. Hieraan merk je dat Bard een toepassing is van Google en dat marketing en reclame ook hier een grote rol spelen. Wat wél positief kan zijn, is dat je door de foto’s wordt doorgestuurd naar kookwebsites – indien je toch niet zo veel vertrouwen hebt in al die technologie – en de bot ook andere aanraders oplijst mocht je toch nog niet gevonden hebben wat je zoekt.
Voordelen
Bij koken gaat het nu eenmaal vaak om een creatief proces en dat hebben ook de AI-toepassingen begrepen. Beide systemen moedigen erg aan om vooral je persoonlijke toets aan een gerecht te geven en het recept te volgen op je eigen manier. Dikwijls worden er zelfs tips gegeven om je gerecht wat verfijnder te maken of een extra ingrediënt toe te voegen voor een uniek eindresultaat.
Voedselverspilling is helaas een erg actueel thema maar ook hier kunnen AI-toepassingen een oplossing bieden. Geef de ingrediënten die je toevallig nog ergens achter in de kast of onder in de diepvriezer hebt gevonden in de chat in en de bot schotelt je tal van mogelijkheden voor om toch nog iets lekkers met dat verloren blikje maïs of die zak diepvriesspinazie tevoorschijn te toveren.
Hoe meer info je zelf ingeeft, hoe specifieker het systeem natuurlijk zal zijn. Wanneer je aangeeft dat je een simpel hartig gerecht wil maken kom je bijvoorbeeld uit bij een pasta met tomatensaus en groenten. Een vrij basic gerechtje, maar voor de minder goede koks onder ons ideaal om de kneepjes van het vak te leren. De chats bieden naast het recept natuurlijk ook de mogelijkheid om kookgerelateerde vragen te stellen mocht je een van de keukentermen niet begrijpen of als je het recept op een simpelere manier omschreven wil krijgen.
Gooi je nu jouw kookboeken van Piet Huysentruyt, Ottolenghi en Sandra Bekkari beter weg? Dat misschien nog niet, maar chatbots zijn intussen uitermate geschikt om in de keuken mee aan de slag te gaan. De systemen zijn super gemakkelijk in gebruik en de opties zijn eindeloos. Of je nu een groentje bent in de (kot)keuken of een echte masterchef bent die op zoek is naar wat inspiratie, AI een kans geven als keukenhulp is voor iedereen zeker het proberen waard!