De straatverlichting in Hoeilaart is sinds begin dit jaar tussen 12 uur ’s nachts en 6 uur ’s ochtends gedoofd. De beslissing kwam er omwille van energiebesparing, maar heeft geleid tot grote verontwaardiging. Voornamelijk jongeren voelen zich door het gebrek aan straatverlichting onveilig.
Naar aanleiding van de oorlog in Oekraïne en de stijgende elektriciteitsprijzen werd de beslissing gemaakt om in Hoeilaart (Vlaams-Brabant) de straatverlichting tijdens de week te doven. In Overijse werd deze kostenbesparende regel al in 2016 doorgevoerd. Veel jongeren maken zich zorgen om de veiligheid. Eén van die jongeren is Esmee Sterckx (22). “Het is pikdonker, je ziet geen hand meer voor je ogen”, zegt ze. “De politici zeggen ons: ‘doe een helm en fluovestje aan’, maar het gaat me niet alleen om de fysieke veiligheid, de emotionele veiligheid is minstens even belangrijk.”
Esmee Sterckx benadrukt hoe angstaanjagend het is voor vrouwen om ’s nachts alleen te fietsen, laat staan in volledige duisternis. Het gebrek aan verlichting zorgt ervoor dat ze steeds opnieuw vraagt of al haar vrienden veilig zijn thuisgekomen na hun avondactiviteiten.
Avondklok
Sterckx was adjunct-hoofdleider bij de lokale scouts en benadrukt het belang van een veilige omgeving voor kinderen en jongeren. De leidingsploeg wil dat de leden ten alle tijde bij hen terechtkunnen. De ploeg maakt zich dan ook zorgen dat de veiligheid stopt buiten de poorten van de scouts. “We houden geregeld teambuildings die duren tot na middernacht. Daarna moeten wij onze leiding en leden in het donker naar huis sturen. Ik stel dat in vraag, want zo geven wij het signaal aan de ouders en de jongeren dat die veilige omgeving maar tot aan de poort van de scoutslokalen loopt.”
De Hoeilaartse jongeren hebben het gevoel niet meer te kunnen gaan en staan waar ze willen. “We moeten steeds afwegen of we voor middernacht naar huis gaan”, zegt Esmee Sterckx. “Ook mijn ouders zeggen: ‘Zorg dat je voor middernacht thuis bent, dan zijn de lichten nog aan’, maar dat vind ik een heftige uitspraak. We zijn net af van de avondklok tijdens de coronapandemie en nu wordt er ons bijna een nieuwe avondklok opgelegd.”
De jongeren praten hier vaak over met hun ouders. Ook voor hen is het een afweging. Sturen ze hun kind op pad met een dure elektrische fiets met sterke koplampen die dreigt gestolen te worden? Of toch maar de goedkope fiets die minder veilig is?
Subjectief veiligheidsgevoel
Esmee Sterckx (22) en Josephine De Sutter (22) namen zelf het initiatief en gingen in gesprek met Pieter Muyldermans (Pro Hoeilaart, een partij die onder meer Groen en Vooruit in Hoeilaart verenigt, red.). Muyldermans is schepen van Jeugd en Mobiliteit. De schepen verdedigt de beslissing om de straatverlichting ’s nachts te doven als een maatregel om energie te besparen. Om het standpunt van de jongeren beter te begrijpen, ging hij ’s nacht meefietsen, uitgerust met krachtige elektrische fietsen en lampen. “Ik probeer de situatie objectief te bekijken en me in te leven in hun subjectief veiligheidsgevoel. Ik begrijp dat ze zich onveilig voelen. Dat heeft niet alleen met verlichting te maken, maar ook met het feit dat ze alleen op pad zijn”, zegt Muyldermans.
De schepen erkent dat er verbetering mogelijk is en wijst op infrastructuurmaatregelen. Reflectoren zouden de veiligheid moeten vergroten. “De afweging tussen energiebesparing en veiligheid zal gemaakt moeten worden”, benadrukt Pieter Muyldermans. De input van Sterckx en De Sutter neemt de schepen mee in het lopende debat.
Pieter Muyldermans concludeert: “Als schepen van Jeugd wil ik de jongeren zo goed mogelijk vertegenwoordigen, maar ik moet ook het algemeen belang dienen. Momenteel wachten we op de cijfers zodat we zwart op wit kunnen zien hoeveel we daadwerkelijk besparen door de straatverlichting te doven. Hierna kunnen we dan een weloverwogen beslissing nemen.”
Niet alleen jongeren, maar ook postbodes die ’s ochtends de kranten bezorgen, klagen over het gebrek aan verlichting. Dat bevestigt Muyldermans. De postbodes ondervinden problemen bij het vinden van de juiste brievenbussen en zijn bang om te struikelen.